13. "Kral Baaşa hortladı mı?"

13. "Kral Baaşa hortladı mı?"

Yahuda kıralı Asanın üçüncü yılında, Ahiyanın oğlu Baaşa Tirtsada bütün İsrail üzerine kıral oldu, ve yirmi dört yıl kırallık etti.(I. Krallar 15:33) Yahuda kıralı Asanın yirmi altıncı yılında Baaşanın oğlu Ela Tirtsada İsrail üzerine kıral oldu, ve iki yıl kırallık etti.(I. Krallar 16:8) Yahuda kıralı Asanın otuz birinci yılında Omri İsrail üzerine kıral oldu, on iki yıl kırallık etti; Tirtsada altı yıl kırallık etti.(I. Krallar 16:23)

Asanın kırallığının otuz altıncı yılında İsrail kıralı Baaşa Yahudaya karşı çıktı, ve Yahuda kıralı Asanın yanına giren ve çıkan adam bırakmasın diye Rama şehrini yaptı. (II. Tarihler 16:1)

Asa'nın hükümdarlığının 3'cüncü yılında Baaşa İsrail'in kralı oldu (I. Krallar 15:33). Asa'nın hükümdarlığının 26'cı yılında Baaşa'nın oğlu Ela kral oldu (I. Krallar 16:8). Asa'nın hükümdarlığının 31'inci yılında Omri kral oldu (I. Krallar 16:23). Ve Asa'nın hükümdarlığının 36'cı yılında Baaşa Yahudayla savaş yaptı (II. Tarihler 16:1). Bunu Asa'nın hükümdarlığının 35'ci yılına kadar hiç savaş olmadığını söyleyen II. Tarihler 15:19'la kıyaslayın. Böylece II. Tarihler 16:1'deki ayeti gerçekleştirmek için Baaşa'nın hortlayıp hortlamadığını soran soru ortaya çıkıyor.

Bu görünüşte olan çelişkinin en olası açıklaması, 15 ve 16'nın çok kolay bir şekilde 35 ve 36 olarak yanlış anlaşılmasından kaynaklanan yazıyı kopya eden yazıcının hatası olmasıdır. Böyle bir şey nasıl olabilir? Bu sayılar orijinal olarak İbrani alfabesinin sayısal işaretleriyle yazılmış idiyseler, bir 16 çok kolay bir şekilde bir 36'yla karıştırılabilirdi. M.Ö. 7'ci yüzyıla kadar İbranice'de 10 anlamına gelen "yod", İbranice'de 30 anlamına gelen lamed'e çok benziyordu. "Yod"'u lamed gibi göstermek için bütün gereken, eski ve çok kullanılmış bir elyazmasındaki bir leke ya da yıpranmışlık izleriydi ve bu 20 sayılık bir hataya